Allah’a Hamd Etmek Nasıl Olur? Şablon Ezberleri Yıkmadan Olmaz!

Kısa cevap: Hamd, dilde başlar; kalpte doğrulanır; eylemle ispatlanır. Dil var, eylem yoksa — o hamd değil, slogan.

Bu yazı bir iddia ile başlıyor: “Elhamdülillah” demek, tek başına hamd değildir. Kelimeyi kaç kez tekrarladığınız değil, o kelimenin sizde dönüştürdüğü adalet, merhamet ve sorumluluk duygusudur ölçü. Eğer hamd, hatıra paylaşımı gibi “güzel bir söz”e indirgenirse, inancı zayıflatır; çünkü içi boş bir ritüel, insanı sahicilikten uzaklaştırır. Tartışmayı buradan açıyorum.

Sorunun Çekirdeği: Hamd mı, Aliyatta Duran Etiket mi?

Günlük dilde “Allah’a hamd olsun” çoğu zaman bir sonuç cümlesi olarak atılır: sınav kazanınca, iş bulununca, kriz atlatılınca… Peki ya haksızlık görünce? Orada hamd genellikle susar, “kader” devreye girer. İşte burada büyük bir gerilim var: Hamd, rahatlıkta övgü; zorlukta mazeret midir? Eğer hamdı sadece kişisel konfor anlarına tahsis ediyorsak, onu toplumsal sorumluluktan koparıyoruz. Bu, inancın içeriğini zayıflatan en kritik kırılmadır.

Hamdın Üç Ayağı: Dil, Kalp, Eylem

• Dil ile hamd: Teşekkürün ilanıdır; ama tek başına performanstır. Sesten ibaret kalırsa reklamdır.
• Kalp ile hamd: Nimetin kaynağını hatırlayıp kibri söndürür; fakat içte kalan duygu, sınanmamış imandır.
• Eylem ile hamd: Nimetin adaletli paylaşımı, kul hakkından sakınma, işi dürüst yapma, zayıfı gözetme. Eylem yoksa, ilk iki ayak makyajdır.

Zayıf Nokta #1: “Şükür Toksisitesi”

“Şükret, geçer” bazen acıyı susturan bir kısayola dönüşüyor. İnsan, yasını da adalet arayışını da yaşamalı. Hamd, acıyı bastırma mekanizması değildir; acıyla beraber anlamı tutma cesaretidir. Aksi halde “şükür” adıyla duyguları kilitler, sorunları görünmez kılarız.

Zayıf Nokta #2: “Hamd Ekranı” — Gösteriş ve Algı Yönetimi

Sosyal medyada hamd, çoğu zaman statü paylaşımına eklenen parlak bir etikete dönüşüyor: paket, başarı, tatil, “Elhamdülillah”… Gösteri kültürü hamdı araçsallaştırdığında, nimetle övünmeye kayar. Oysa hamd, başkasına “bak ben ne aldım” demek değil; nimetin emanetinı hatırlamaktır.

Zayıf Nokta #3: Siyaset ve Pazarlamada Hamdın Tüketimi

Hamd dilinin kamusal alanda “meşruiyet mührü” gibi kullanılması risklidir. Hata ve kusurlar hamd cümleleriyle cilalanınca, hesap verilebilirlik zayıflar. Hamd, eleştiriyi iptal eden bir tılsım değil; kendini düzeltme çağrısı olmalı.

“Allah’a Hamd Etmek Nasıl Olur?” sorusuna Keskin Bir Cevap

Hamd, bir ahlak rejimidir. İyi günde şımarmamayı, kötü günde umudu ve adaleti terk etmemeyi öğretir. Çalışmadan nimete abanmayı değil, çalışmayı ve paylaşmayı zorunlu kılar. “Rızık” söylemi, tembelliğe kılıf olamaz; hamd, üretkenlik ve emekle imtihan olur.

Pratiğe Dökülmüş Hamdın Kontrol Listesi

1. Kul hakkı: Sözünde duruyor musun? Fatura keserken, not verirken, ihaleye girerken adil misin?
2. Emanet bilinci: Yetki, bilgi, para… Emaneti güç gösterisine değil hizmete mi çeviriyorsun?
3. Yoksulun payı: Nimet artınca, başkasının payını çoğaltıyor musun?
4. Dil ve üslup: Övgün, başkasını ezmeden, incitmeden mi söyleniyor?
5. Islah iradesi: Hata görünce “şükür” perdesinin ardına saklanıp geçmiyor, düzeltmek için bedel ödüyor musun?

Tartışmalı Noktalar: Nereye Kadar Hamd, Nerede İtiraz?

Hamd, kadercilik değildir. Haksızlığı “imtihan” diyerek övemezsiniz. Hamdın direnci, haksızlığa itirazı da içerir; çünkü nimet, adaletle paylaşıldığında nimettir. Felaket anlarında hamd, acıyı romantize etmek değil; dayanışmayı örgütlemektir.

Provokatif Sorular — Yorumlarda Gerçek Bir Tartışma Başlatalım

• “Elhamdülillah” dediğin son olay, kimin hayatını iyileştirdi? Sadece senin mi, yoksa başkasının da mı?
• Hamdın seni hangi alışkanlığı bırakmaya zorladı? Bırakmadıysa, gerçekten hamd ettin mi?
• Bir haksızlık karşısında hamd, seni susmaya mı, düzeltmeye mi itti?
• Sosyal medyadaki hamd paylaşımların olmasa, hayatında hangi somut değişiklikler yine de olurdu?
• “Şükür” diyerek ertelediğin hangi yüzleşme var?

Sonuç: Hamdın Cesareti

Allah’a hamd etmek; dille ilan, kalple teslim, eylemle devrimdir. Sloganla oyalanan bir rahatlama değil; karakter inşasıdır. Hamdın cesareti, nimetin şımarıklığını kırar; güç, şöhret ve serveti hizmete çevirir. Eğer hamd bizi daha adil, daha merhametli, daha dürüst kılmıyorsa; geriye kalan şey yalnızca cilalı bir ses efektidir.

Özetle

Hamd; içi boş bir ritüel olduğunda inancı aşındırır, adalet ve emanet bilinciyle yaşandığında dünyayı onarır. Cümleyse kolay, bedelse zor olan budur. Soruyu tekrar soralım: Bugün hamdın, kime iyi geldi?