“Hissi” kelimesi, Türk Dil Kurumu (TDK) Güncel Türkçe Sözlük’ünde yer almamaktadır. Ancak, Arapçadan Türkçeye geçmiş olan “his” kelimesinin türevi olarak “hissi” biçimi kullanılmaktadır. Türkçede, Arapçadan dilimize giren ve özgün biçimlerinde sonunda ikiz ünsüz bulunan kelimeler, Türkçede tek ünsüzle kullanılır. Bu kelimeler ünlüyle başlayan ek veya yardımcı fiille kullanıldıklarında sondaki ünsüz ikizleşir. Örneğin; “hak” (hakkı), “his” (hissi), “ret” (reddi), “şer” (şerri), “tıp” (tıbbı), “zam” (zammı), “zan” (zannı); “af” (affetmek), “his” (hissetmek) gibi. [1]
Bu yazıda, “hissi” kelimesinin dilimizdeki kullanımını, tarihsel gelişimini ve günümüzdeki akademik tartışmalarını ele alacağız.
“Hissi” Kelimesinin Anlamı ve Kullanımı
“Hissi”, Arapçadaki “his” kelimesinden türetilmiş bir sıfat olup, “duygusal”, “hissetmeye dayalı” anlamında kullanılır. Örneğin, “hissi davranış” ifadesi, duygusal bir tepkiyi veya içsel bir hissiyatı ifade eder. Türkçede, bu tür türetilmiş sıfatlar, kelimenin köküne eklenen “-li” ekiyle oluşturulur.
Tarihsel Arka Plan ve Dilimize Girişi
Arapçadan Türkçeye geçmiş olan “his” kelimesi, duygularla ilgili bir kavramı ifade eder. Türkçede, Arapçadan alınan bu tür kelimeler, Türkçenin fonetik yapısına uyum sağlamak amacıyla bazı değişikliklere uğrar. “Hissi” kelimesi de bu süreçte, Türkçenin ses uyumuna uygun olarak türetilmiştir.
Günümüzdeki Akademik Tartışmalar
Günümüzde, “hissi” kelimesinin kullanımı, özellikle edebiyat ve psikoloji alanlarında tartışılmaktadır. Bazı dilbilimciler, bu tür türetilmiş kelimelerin anlam karmaşasına yol açabileceğini ve daha açık ifadelerin tercih edilmesi gerektiğini savunmaktadır. Örneğin, “hissi” yerine “duygusal” veya “psikolojik” gibi daha spesifik terimlerin kullanılması önerilmektedir.
Sonuç
“Hissi” kelimesi, Türkçede Arapçadan geçmiş bir kelimenin türevi olarak kullanılır ve duygusal anlam taşır. Dilimize Arapçadan geçmiş olan bu tür kelimeler, Türkçenin fonetik yapısına uyum sağlamak amacıyla bazı değişikliklere uğrayarak günlük dilde yer edinmiştir. Günümüzde ise, bu tür kelimelerin kullanımı, anlam karmaşasına yol açmamak için dikkatli bir şekilde ele alınmalıdır.
—
Sources:
[1]: https://tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/unsuz-turemesi/?utm_source=chatgpt.com “Ünsüz Türemesi – Türk Dil Kurumu”